Jakie kompetencje rozwija praca metodą projektu? Zgodnie z obecnym stanem wiedzy, ludzki mózg najlepiej zapamiętuje informacje, które trafiają jednocześnie do jego lewej i prawej półkuli, czyli do półkuli logicznej, odpowiadającej za analizowanie, cyfry, słowa, porządek i do półkuli twórczej związanej z obrazami, muzyką, przestrzenią, marzeniami, myśleniem intuicyjnym. W tradycyjnych sposobach nauczania zazwyczaj treści są przyswajane wyłącznie przez lewą półkulę. Jednak znacząco lepsze efekty przynosi wykorzystywanie aktywności całego mózgu. Człowiek najlepiej zapamiętuje informacje, kiedy są podane w sposób, który trafi zarówno do prawej jak i lewej półkuli mózgu. W metodzie projektu, właśnie tak odbywa się proces uczenia się, przez przyswajanie treści teoretycznych, które są potrzebne do zrealizowania działań w praktyce. Ta metoda pozwala uczniom uczyć się o zagadnieniach powiązanych z realizowanym projektem efektywniej niż gdyby mieli np. jedynie czytać lub słuchać na ten temat. To bardzo ważna korzyść płynąca z metody projektu.

Jednak uczniowie pracujący metodą projektu, przy odpowiednim stopniu zaangażowania i dobrej motywacji, oprócz zdobycia wiedzy na temat opracowywanego zagadnienia mają przede wszystkim okazję rozwijać swoje kompetencje osobiste i społeczne (tzw. miękkie). Kompetencje, które rozwijane są podczas pracy metodą projektu to m.in.:

1. Komunikacja – już od najwcześniejszego etapu projektu jego uczestnicy ćwiczą tę umiejętność. Jest bardzo przydatna przy planowaniu działań, rozdzielaniu zadań, monitorowaniu postępów i ocenie projektu. Kolejne etapy projektu zmuszają uczniów do rozwoju tej kompetencji. Zapewne różne nieoczekiwane problemy, które występują w trakcie realizacji także prowokują uczestników do doskonalenia umiejętności komunikacji.

2. Twórcze myślenie – praca metodą projektu pozwala na wyjście poza tradycyjne schematy myślenia. Projekt to przestrzeń, w której można spróbować niecodziennych rozwiązań, która wręcz wzywa do większej kreatywności w szukaniu sposobów realizacji pomysłów czy rozwiązań problemów.

3. Współpraca – to bardzo istotna umiejętność w pracy nad projektem. Każdy członek grupy wnosi do niej swój unikalny zestaw cech, zdolności, wiedzę i doświadczenie, którymi może dzielić się z grupą. Dzięki temu grupa może odnieść większy sukces niż pojedyncze osoby indywidualnie. Aby współpraca układała się pomyślnie, konieczne jest wyznaczenie wspólnego celu i zaangażowanie wszystkich członków grupy w dążenie do osiągnięcia go. Dobra współpraca oznacza dzielenie zadań, wymienianie się pomysłami, pomaganie sobie nawzajem, wspieranie się w działaniach a także odpowiedzialność za grupę.

4. Rozwiązywanie problemów – w pracę metodą projektu wpisane jest rozwiązywanie problemów. Mimo starannego planu działań ułożonego w początkowej fazie projektu zazwyczaj pojawiają się problemy, na które trzeba zareagować, aby nie przeszkodziły w realizacji celu. Te nieoczekiwane sytuacje sprawiają, że uczniowie muszą szukać sposobów na to jak im zaradzić. Metoda projektu daje im możliwość sprawdzenia wielu sposobów
rozwiązywania problemów o różnym zakresie tematycznym i stopniu trudności.

5. Korzystanie z informacji – metoda projektu daje uczniom okazję do ćwiczenia wyszukiwania i selekcji najbardziej potrzebnych informacji, które są przydatne do zadań wyznaczonych w projekcie.

6. Podejmowanie decyzji – w pracy nad projektem jest wiele momentów, w których należy o czymś zadecydować, co sprawia, że uczniowie przechodzą intensywny trening tej umiejętności. Mogą być to decyzje o niewielkim znaczeniu lub bardzo istotne dla przebiegu projektu, indywidualne lub zespołowe. Jednak za każdą decyzją powinna iść odpowiedzialność za nią.

7. Prezentowanie swojej pracy – jednym z ostatnich etapów projektu jest prezentacja wyników swojej pracy. Dzięki temu uczniowie rozwijają umiejętność doboru technik prezentacji i samą sztukę prezentowania, opowiadania o swoich dokonaniach.

Artykuł powstał w ramach projektu “Ja – Młody Obywatel” Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju i Pomocy Q Zmianom. Projekt jest realizowany dzięki współfinansowaniu przez Biuro Edukacji m. st. Warszawa.

Źródła:

1. B. Zając METODA PROJEKTÓW JAKO STRATEGIA POSTĘPOWANIA DYDAKTYCZNEGO NA WYŻSZEJ UCZELNI. O EFEKTACH KSZTAŁCENIA I METODZIE PROJEKTÓW, “Studia Edukacyjne” 2015.
2. Sposoby uczenia się, “Ośrodek Rozwoju Edukacji” 2015, online: https://www.ore.edu.pl/wp-content/plugins/download- attachments/includes/download.php?id=6810,